Introdución

O Concello de Tordoia sitúase na comarca da Terra de Ordes, no centro da provincia da Coruña e a 27 quilómetros da capital provincial. É un territorio de 3.200 habitantes que ten unha extensión de 124,55 quilómetros cadrados e presenta un grao de urbanización de Zona Pouco Poboada, segundo o Instituto Galego de Estatística.

Pertence ao Grupo de Desenvolvemento Rural Comarca de Ordes (GDR21).

Poboación e estrutura demográfica

A poboación de Tordoia experimentou unha tendencia demográfica negativa durante o período de 1991 ata 2022. A poboación diminuíu en máis de 2.600 habitantes, cunha redución do 45,4%, moi superior ao descenso do 1,5% rexistrado para Galicia.

De 2012 a 2022, Tordoia seguiu experimentando un descenso demográfico, con reducións do -18,6%. Tanto na provincia da Coruña como en Galicia acontece este descenso cun -2,16% e cun -3,3% respectivamente.

Obsérvase tamén un cambio na distribución por idades que xerou un progresivo envellecemento da súa poboación. De 2012 a 2022, o grupo de idade laboral foi o que presentou maior perda poboacional, cunha redución do -28%, con 657 persoas menos. As persoas maiores de 64 anos son un 5% menos que hai dez anos. Os mozos e as mozas menores de 16 anos diminuíron lixeiramente, mantendo o número estable ao longo desta década, pero presentando unha redución do 44%.

Este proceso de envellecemento demográfico ponse de manifesto na estrutura da pirámide poboacional, cun estreitamento da base e unha ampliación dos tramos superiores. En 2022, a idade media da poboación de Tordoia era de 55 anos. Obsérvase unha disparidade de xénero en termos de idade media, sendo as mulleres maiores cunha idade media de 57 anos fronte aos case 52 anos e medio dos homes.

O índice de dependencia global (IDG) en Tordoia alcanzou o 90% en 2022, despois de experimentar un aumento continuo dende 1998. Este valor reflicte unha maior carga para a poboación en idade de traballar, que debe facer fronte ás necesidades e demandas dun proporción crecente de persoas dependentes. Este feito corrobora a tendencia de declive e envellecemento demográfico que está a vivir o municipio, que ten importantes consecuencias no ámbito social, económico e cultural.

Economía

A evolución do PIB presenta unha tendencia de crecemento positiva ao longo do período analizado, en contraste coa situación observada no conxunto dos concellos galegos e na provincia da Coruña. O municipio mantivo un crecemento medio do 0,9% ao longo da década. Este crecemento sostido ten lugar mesmo en períodos de crise. Como resultado, o PIB de Tordoia experimentou un incremento do 9,4% ao longo da década de 2010, ao contrario da redución experimentada en Galicia, cun -2%, e na Coruña, cun -0,26%. En 2022, o PIB municipal acabou alcanzando un valor próximo aos 56,85 millóns de euros.

A Renda Bruta Dispoñible (RBD) amosa unha dinámica de crecemento con certa inestabilidade, caracterizada por períodos de crecemento significativo intercalados con períodos de diminución. Ao longo do período examinado, o municipio creceu un 17%, superando o 10% rexistrado en Galicia e no conxunto da Coruña.

En 2019, a renda bruta por habitante de Tordoia situouse en 12.570 euros, catro mil euros por baixo da media galega. Ademais, a pandemia provocou un descenso xeral, reducindo en 2020 a renda per cápita do municipio un -0,11%, unha redución menor fronte á caída do -3% de Galicia e do -4,7% da provincia da Coruña, que presenta unha maior resiliencia do municipio ante a crise económica derivada da crise sanitaria.

Usando o rexistro de afiliacións á seguridade social como unha estimación do emprego municipal, entre os anos 2011 e 2022, Tordoia revela unha tendencia decrecente no número de afiliacións. Entre os anos 2011 e 2022, Tordoia experimentou un descenso do -13,75% no total de afiliacións. O sector primario presenta unha redución do -31%. O sector secundario rexistra unha redución do -20,7%. O sector terciario gaña peso cun incremento do número de afiliados dun 8%, e é o sector que conta con maior número de afiliacións.

En 2022, Tordoia tiña unha taxa de actividade do 76%. A taxa de ocupación foi do 71% e a taxa de paro experimenta un descenso notable desde o 13,6% de 2011 ata o 8,3% de 2022, nivel similar ao observado nos grupos territoriais.

Recursos enerxéticos

Tordoia conta cunha importante infraestrutura enerxética baseada en fontes renovables, en concreto eólica. A potencia eólica instalada é de 4,62 MW en 2022, distribuídos entre 7 aeroxeradores que alcanzan unha produción media anual de entre 7.320 e 12.250 MW. Non obstante, unha maior diversificación das fontes de enerxía renovables é fundamental para reforzar a resiliencia enerxética do municipio e maximizar o seu potencial económico. A expansión doutras formas de enerxía renovable, como a solar fotovoltaica ou a biomasa, non só contribuiría a reducir a dependencia dunha soa fonte, senón que podería xerar novas oportunidades económicas e de emprego na zona.

O consumo eléctrico de Tordoia en 2023 foi estimado de 6.169,95 MWh. O consumo residencial foi de 3.737,64 MWh. O consumo dos servizos, incluídos os municipais, foi de 1.617,33 MWh. A industria consumiu 814,98 MWh.