Introdución

O Concello de Muras sitúase na comarca da Terra Chá, ao norte da provincia de Lugo e a 74 quilómetros da capital provincial, é un territorio próximo á costa, con 600 habitantes en 2022, que ten unha superficie de 164 quilómetros cadrados, presentando un grao de urbanización de Zona Pouco Poboada, segundo o Instituto Galego de Estatística.

Pertence ao Grupo de Desenvolvemento Rural Terra Chá (GDR2).

Poboación e estrutura demográfica

A poboación de Muras presenta unha perda sostida de habitantes durante o período comprendido entre 1991 e 2022. Este descenso provocou unha perda de 830 habitantes, un 58%. Esta redución supera sensiblemente as taxas de descenso do 1,5% observadas en Galicia e do 15,7% rexistradas na provincia de Lugo durante o mesmo período.

Na década de 2012 a 2022, observouse un descenso demográfico menos acusado en Muras, cun -20%, e Lugo, cun -7%, pero máis acusado en Galicia, cun -3,3%. Este fenómeno pon de manifesto a tendencia persistente á perda de poboación e ao desequilibrio demográfico territorial, especialmente evidente no rural.

En Muras, este descenso demográfico veu acompañado de cambios na distribución por idades, o que provocou un progresivo envellecemento da súa poboación. Entre 2002 e 2022, o grupo de idade máis afectado por esta redución poboacional foron os mozos menores de 16 anos, que experimentaron unha redución do 52%, o que equivale a 40 persoas menos. Ademais, tanto a poboación en idade de traballar, de 16 a 64 anos, como a poboación maior de 64 anos experimentaron reducións do 46% e do 37% respectivamente. O colectivo de maiores de 64 anos rexistrou un maior descenso, do 21%, mentres que os grupos de idade menores de 64 anos presentaron unha desaceleración cunha perda do 15% da poboación nova e do 19% da poboación adulta.

Muras presenta un envellecemento demográfico que se reflicte na redución da base e no aumento da parte alta da pirámide poboacional, así como no aumento da idade media. A media de idade dos habitantes en 2022 aproxímase aos 56 anos, sendo esta a mesma para ambos os xéneros.

O índice de dependencia global (IDG) en Muras alcanzou o seu punto máximo en 2019, rexistrando un 94%, despois dun aumento continuado desde 1998, e desmarcándose notablemente do nivel galego e provincial (65%). Non obstante, a partir dese ano, Muras presenta unha tendencia decrecente ata 2022. Este descenso atribúese á desaceleración da taxa de poboación en idade de traballar, en contraste coa poboación dependente. Por iso, en 2022 sitúase no 84%, algo menos de vinte puntos porcentuais por riba do galego e provincial. Esta evolución suxire unha dinámica demográfica relativamente favorable en Muras nos últimos anos, en contraste coa tendencia vivida ata entón.

Economía

A evolución do PIB segue unha dinámica de crecemento que contrasta nalgúns períodos coa observada no conxunto de Galicia e coa provincia de Lugo. Durante a década de 2010, as taxas de crecemento do PIB do municipio foron predominantemente positivas, agás no período comprendido entre 2014 e 2016, no que o houbo unha importante redución do 22,7%. Non obstante, entre 2018 e 2020, como consecuencia dos efectos da pandemia, o PIB contraeu nos tres niveis territoriais, rexistrando un descenso do 9% en Muras, en liña coas reducións observadas en Galicia, cun -7,7%, e Lugo, cun -7,2%. En 2022, o PIB municipal situouse nun valor próximo aos 57,7 millóns de euros.

A Renda Bruta Dispoñible (RBD) amosa un crecemento notable entre 2002 e 2020, especialmente entre 2002 e 2005, cun 20,6%, superando a cifra de 14.000 euros. Posteriormente mostrou unha tendencia á baixa ata alcanzar os 12.270 euros en 2020, cun lixeiro estancamento pola pandemia, que se traduciu nunha lixeira baixada do 0,3%, en contraste con descensos do 3% e do 1,8% en Galicia e Lugo respectivamente. En termos globais, presenta un incremento do 4,55% ao longo do período analizado (2002-2020), similar ao de Galicia (9,8%) e da provincia de Lugo (9%).

Usando o rexistro de afiliacións á seguridade social como unha estimación do emprego municipal, entre os anos 2011 e 2022, Muras amosa un descenso do número de afiliacións. Durante o período de 2011 a 2022, reduciuse un 17,8% no total de afiliacións, mentres que a nivel autonómico observouse un incremento do 8%, manténdose estable a nivel provincial. Analizándose por sectores, o sector primario redúcese o 25,6%.

O sector secundario rexistra unha perda do 14%. Ambos sectores representan o 57% do total das afiliacións. O sector terciario perde peso cunha redución do número de afiliados do 13% e representa o 42,6%.

En 2022, Muras tiña unha taxa de actividade do 72,4%, cunha notable diferenza de vinte puntos porcentuais con respecto á media de Galicia e Lugo. O índice de ocupación tamén experimenta un aumento, chegando preto do 66%. A taxa de paro mostra un descenso paulatino desde o 13% de 2014 ata o 8,5% de 2022.

Recursos enerxéticos

Muras conta cunha dotación de enerxía procedente de fontes renovables, en concreto eólica. Cun total de 380 aeroxeradores e unha potencia instalada de 264,42 MW, Muras consegue unha produción anual estimada de entre 545.942,5 e 767.845 MW anuais. Non obstante, a diversificación das fontes de enerxía renovables é fundamental para reforzar a resiliencia enerxética do municipio e maximizar o seu potencial económico. A expansión doutras formas de enerxía renovable, como a solar, a hidroeléctrica ou a biomasa, non só contribuiría a reducir a dependencia dunha soa fonte, senón que tamén podería xerar novas oportunidades económicas e de emprego na zona.

O consumo eléctrico de Muras en 2023 foi estimado de 9.953,29 MWh. O consumo residencial foi de 733,60 MWh. O consumo dos servizos, incluídos os municipais, foi de 310,09 MWh. A industria consumiu 8.909,60 MWh.