Introducción

O Concello de Monterroso sitúase na comarca de Ulloa, ao suroeste da provincia de Lugo, preto do seu límite con Pontevedra e a uns 50 quilómetros da capital da súa provincia. Trátase dun territorio de interior, con aproximadamente 3.600 habitantes en 2022, que ten unha superficie de 114,59 quilómetros cadrados, presentando un grao de urbanización de Superficie Escasa Poboación, segundo o Instituto Galego de Estatística.

Pertence ao Grupo de Desenvolvemento Rural Miño Ulla (GDR5).

Poboación e estrutura demográfica 

A poboación de Monterroso sofre unha perda continuada de habitantes no período de 1991 a 2022, alcanzando practicamente os 1.000 habitantes, o que supón un descenso moi próximo ao -22%, cunha baixada de 32 habitantes cada ano de media.

No período de 2012 a 2022, Monterroso mostra unha forte contracción demográfica,  cun -9,67%, que coincide coa caída experimentada tanto en Galicia, cun -3,27% como, especialmente, no conxunto da provincia, cun -7,14%. Este comportamento negativo revela unha tendencia á perda global de poboación, así como a un desequilibrio demográfico territorial cun descenso poboacional máis acusado no rural.

O desfavorable avance demográfico está acompañado dunha transición na distribución por idades, que xerou un envellecemento demográfico. Entre 2012 e 2022, houbo unha baixada do número de habitantes menores de 16 anos, o que implicou un descenso neste colectivo de máis de -17 puntos porcentuais. A franxa entre os 15 e os 64 anos descendeu -10,8% e a poboación maior de 64 anos experimentou unha baixada do -5,2%.

Este proceso de envellecemento demográfico reflíctese no estreitamento da base da pirámide de poboación e no aumento da idade media. A media de idade dos habitantes en 2022 alcanzou os 51,4 anos. As mulleres presentan unha idade media lixeiramente superior á dos homes, situándose en 52,9 anos para elas e 49,8 para eles.

O índice de dependencia global (IDG) en Monterroso aumentou chegando ao 70,9% en 2022, despois de seguir crecendo desde 2010. Destaca a distancia deste indicador municipal con respecto ao seu correspondente indicador provincial, cun 66%, e autonómico, cun 62%, aínda que o primeiro e o segundo foron achegándose progresivamente dende 2012.

Economía

A evolución do PIB segue ata 2018 a mesma tendencia de crecemento que o conxunto de concellos galegos e da provincia de Lugo. Despois dun descenso inicial entre 2010 e 2012, as taxas de crecemento son positivas, distanciándose así do acontecido en Galicia e Lugo, onde o crecemento é máis positivo que no municipio en 2018. En 2020, o crecemento da localidade é do 7,5 % e contrasta coa caída observada tanto no conxunto de Galicia, cun -7,7 %, como na provincia, cun -7,2 %.

En 2022, o PIB real por habitante en Monterroso está en 21.743 euros, superando así amplamente os correspondentes indicadores de Lugo e Galicia.

A Renda Bruta Dispoñible (RBD) amosa unha evolución de crecemento bastante paralela á do conxunto de Galicia e da provincia, aínda que o seu nivel se mantén por debaixo. Así mesmo, a intensidade das variacións é maior na localidade que nos agregados territoriais. En concreto, o incremento entre 2002 e 2019, previo á pandemia, foi de aproximadamente un 24,5% en Monterroso. Este notable crecemento provocou un estreitamento da fenda entre a renda media dos fogares de Galicia, Lugo e Monterroso, ata alcanzar os 14.260 euros por habitante do municipio en 2019, uns 2.500 euros por debaixo da media galega e 1.500 por debaixo da provincial.

Usando o rexistro de afiliacións á seguridade social como unha estimación do emprego municipal, entre os anos 2011 e 2022, Monterroso creceu un 5,72%, aínda que a un ritmo algo inferior ao rexistrado en Galicia, cun 7,8% pero superior á provincia de Lugo, cun 0,56%. Ao analizar por sectores obsérvase que o sector primario increméntase un 3,57% co 20% do total de afiliacións, ao igual que o sector terciario cun incremento do 10,6% formando o 63% de afiliacións. O sector secundario perde uns -3,4% de persoas afiliadas e conforma o 17,13% das afiliacións.

En 2022, Monterroso tiña unha taxa de actividade do 70,9%, por encima da taxa do conxunto de Galicia e Lugo. A taxa de ocupación era do 63%, superando ao 47% provincial e autonómico. A taxa de paro diminúe do 15,1% en 2011 ao 10,9% en 2022. O número de persoas desempregadas experimentou un notable descenso, reducindo o número un 27,6%, mentres que o de persoas ocupadas subiu de forma modesta, aumentando un 5,4% entre 2011 e 2022.

A evolución do número de persoas activas, ocupadas e desempregadas no concello de Monterroso presenta leves variacións nas cifras correspondentes á poboación activa durante o período de 2011 a 2022, que se manteñen practicamente constantes nunhas 1.500 persoas.

Recursos enerxéticos

Monterroso conta con dúas instalacións de produción de enerxía eléctrica con tecnoloxía fotovoltaica desde setembro de 2008. Acumulan 103,5 kW de potencia instalada, que se distribúen entre ambos da seguinte forma: 96 e 7,5 kW. Na mesma liña, tamén contabiliza dúas instalacións fotovoltaicas, ás que atribúe unha potencia instalada, no seu conxunto, de 0,104 MW (104 KW).

O consumo eléctrico de Monterroso en 2023 foi estimado 9.776,40 MWh. O consumo residencial foi de 5.377,85 MWh. O consumo dos servizos, incluídos os municipais, foi de 3.399,40 MWh. A industria consumiu 999,16 MWh.